Thay đổi hành vi là nhiệm vụ quan trọng của người làm tiếp thị. Nhưng duy trì hành vi đó, hình thành nên thói quen và mở rộng thói quen tiêu dùng còn quan trọng hơn gấp nhiều lần.
Thế nào là thói quen tiêu dùng?
Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, gần 50% hành động thường ngày của con người là hành động theo thói quen.
Mỗi ngày chúng ta thức dậy, vệ sinh cá nhân, mua đồ ăn sáng và ly cà phê tại quán quen thuộc trên đường đến công ty. Trước khi vào làm việc, chúng ta có thói quen vào facebook hoặc đọc báo tin tức. Hay khi muốn mua nước ngọt, chúng ta nghĩ ngay đến Coca cola,…
Những hành động, thói quen tiêu dùng này không tốn nhiều thời gian và công sức. Nó do hệ thống tư duy nhanh điều khiển. Và nó giúp cho hệ thống tư duy chậm lười biếng được nghỉ ngơi.

Cách để hình thành thói quen tiêu dùng và duy trì nó
Charles Duhigg là một nhà báo từ The New York Times. Ông là tác giả của cuốn sách “Sức mạnh của thói quen” – một trong những cuốn sách hay nhất viết về tiếp thị. Duhigg cho rằng có 2 điều quan trọng nhất để bất cứ một thói quen nào được hình thành và duy trì. Đó là kích hoạt và tưởng thưởng.
Kích hoạt là khi chúng ta bắt đầu hành vi. Tưởng thưởng là cái chúng ta có được khi thực hiện hành vi đó.
Có nghĩa là khi người tiêu dùng gặp A (kích hoạt), họ sẽ dùng sản phẩm để được B (tưởng thưởng). Đây được xem là chiến lược cơ bản nhất trong quảng cáo.
Câu quảng cáo của nước tăng lực Wake Up 24/7 “Đập tan lờ đờ uể oải sau giờ trưa” là ví dụ tiêu biểu. Kích hoạt là thời điểm sau giờ trưa, tưởng thưởng là giúp bạn đập tan cơn lờ đờ, uể oải.

Có 2 loại hình kích hoạt: kích hoạt gợi nhớ và kích hoạt hoàn cảnh
- Kích hoạt gợi nhớ: Là khi chúng ta nhìn thấy logo, màu sắc, hình ảnh; âm thanh quen thuộc. Nó tạo ra sự gợi nhớ và kích thích mua hàng.
- Kích hoạt hoàn cảnh: Là khi chúng ta tạo ra thói quen tiêu dùng dựa vào hoàn cảnh. Chẳng hạn khi nóng trong người, chúng ta sẽ uống trà thảo mộc. Kích hoạt hoàn cảnh sẽ dựa vào công thức 3W1H.
What (Khi làm cái gì và nên làm gì tiếp theo)
Khi ăn đồ nướng, phải uống Coca Cola
Trước khi đi ngủ, phải đánh răng
Nhậu món đường phố, uống với bia Tiger là ngon nhất.
Where (Nơi đâu)
Nhà là nơi có Fami
Ăn vặt nơi công sở phải có AFC
When (Lúc nào)
Nghỉ xả hơi, xơi KitKat
Trời trưa nắng nóng, uống chai Trà xanh không độ.
Khởi đầu ngày mới, nạp ngay Nutriboost để tràn đầy năng lượng cho cả ngày.
How (Như thế nào)
Khi cạn hứng khởi, nạp lại với Revive
Khi thấy mệt mỏi, uống ngay nước tăng lực
Khi căng thẳng, vui, buồn, thành công, thất bại,… Mỗi thương hiệu đều phải sở hữu thật nhiều cảm xúc của người tiêu dùng để tạo ra hành vi.

Bạn có thể dùng sự kích hoạt hoàn cảnh để duy trì thói quen, mở rộng mức độ tiêu dùng của ngành hàng cũng như tạo nên những liên tưởng khác biệt cho thương hiệu.
Xem thêm: Doanh nghiệp cần làm gì để chiến dịch quảng cáo mang lại hiệu quả
Hãy nhớ thói quen tiêu dùng chỉ được hình thành và duy trì khi có sự kết hợp của cả kích hoạt và tưởng thưởng. Ở bước đầu, doanh nghiệp phải truyền thông về lúc nào, ở đâu, khi đang làm gì, đang cảm thấy như thế nào thì dùng sản phẩm (kích hoạt). Vì người tiêu dùng không chỉ mua giá trị sản phẩm, họ cần sản phẩm của bạn trong một bối cảnh tiêu dùng cụ thể nào đó.
Thương hiệu sốt Mayonnaise đã rất thành công với công thức này. Khi mới vào thị trường Việt Nam, thông điệp quảng cáo cả nhãn hàng là “Trộn rau củ quả đã có Mayonnaise”. Đây là kích hoạt ban đầu đơn giản, quen thuộc với các bà nội trợ. Sau khi đã có thói quen “trộn”, thông điệp tiếp theo là “chấm, trộn, phết đều ngon hết”. Sự kích hoạt này đã mở ra 3 cách ăn khác nhau.
Một lưu ý doanh nghiệp cần nhớ đó là trong một số ngành hàng, khi giá trị sản phẩm và sự tưởng thưởng đã quá quen thuộc thì nhiệm vụ phát triển nằm ở việc gia tăng kích hoạt và mở rộng bối cảnh tiêu dùng của sản phẩm, thương hiệu, ngành hàng.
*Bài viết được biên tập từ cuốn sách Quảng cáo không nói láo của tác giả Hồ Công Hoài Phương.
Bài Viết Cùng Chủ Đề:
Sức hút của các video review hiện nay
Gợi ý top mẫu kịch bản video review Kool Media đã thực hiện
Top 10 ứng dụng chỉnh sửa video review trên điện thoại